به گزارش کردپرس،  کشته شدن دو نظامی آمریکایی و یک شهروند غیرنظامی آمریکا در حمله‌ای در سوریه که گفته می‌شود توسط یکی از اعضای گروه «دولت اسلامی» (داعش) انجام شده، بار دیگر توجه‌ها را به حضور نیروهای آمریکایی در این کشور جلب کرده است.

حمله روز شنبه نخستین حمله مرگبار علیه نیروهای آمریکایی از زمان سقوط بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، در یک سال پیش به شمار می‌رود.

ایالات متحده بیش از یک دهه است که نیروهای نظامی خود را در سوریه مستقر کرده و مأموریت اعلام‌شده آن، مبارزه با داعش است. هرچند این موضوع بخشی از مأموریت رسمی نیست، اما حضور آمریکا همچنین به‌عنوان ابزاری برای جلوگیری از انتقال نیروها و سلاح‌های ایران و گروه‌های هم‌پیمان با ایران از عراق به سوریه تلقی می‌شود.

تعداد نیروهای آمریکایی در سوریه در طول سال‌ها تغییر کرده و در حال حاضر حدود ۹۰۰ نفر برآورد می‌شود. این نیروها عمدتاً در مناطق تحت کنترل کردها در شمال‌شرق سوریه و نیز در پایگاه «التنف» در صحرای جنوب‌شرقی، نزدیک مرزهای عراق و اردن، مستقر هستند.

در ادامه، نگاهی داریم به پیشینه و وضعیت کنونی حضور نظامی آمریکا در سوریه:

نیروهای آمریکایی در سوریه چه می‌کنند؟

در سال ۲۰۱۱، اعتراضات علیه حکومت اسد در سوریه با مقابله مواجه شد و به جنگی داخلی انجامید که نزدیک به ۱۴ سال ادامه داشت و سرانجام در دسامبر ۲۰۲۴ به برکناری او انجامید.

واشنگتن که پس از تجربه جنگ‌های پرهزینه و از نظر سیاسی نامحبوب در عراق و افغانستان نگران درگیر شدن در جنگی دیگر در خاورمیانه بود، در ابتدا به حمایت از گروه‌های مخالف پرداخت اما از مداخله مستقیم نظامی خودداری کرد.

این رویکرد با ظهور داعش تغییر کرد؛ گروهی که حملات پراکنده‌ای در آمریکا و اروپا انجام داد و در عراق و سوریه، سرزمینی را تصرف کرد که در مقطعی وسعت آن تقریباً به نیمی از مساحت بریتانیا می‌رسید. داعش در مناطق تحت کنترل خود به خشونت‌های شدید علیه اقلیت‌های مذهبی و همچنین مسلمانانی که آنان را «مرتد» می‌دانست، شهرت داشت.

در سال ۲۰۱۴، دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، کارزار هوایی علیه داعش را در عراق و سوریه آغاز کرد. یک سال بعد، نخستین نیروهای زمینی آمریکا وارد سوریه شدند و با «نیروهای دموکراتیک سوریه» (SDF) به رهبری کردها در شمال‌شرق این کشور همکاری کردند.

تا سال ۲۰۱۹، داعش کنترل تمامی سرزمین‌هایی را که در اوج قدرت خود در اختیار داشت از دست داد، اما هسته‌های خفته این گروه همچنان به انجام حملات ادامه داده‌اند.

ارتش آمریکا و نیروهای سوری

پیش از برکناری اسد، واشنگتن هیچ‌گونه روابط دیپلماتیک با دمشق نداشت و ارتش آمریکا به‌طور مستقیم با ارتش سوریه همکاری نمی‌کرد.

این وضعیت طی یک سال گذشته تغییر کرده است. روابط میان دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و دولت احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، گرم‌تر شده است. الشرع پیش‌تر رهبر گروه اسلام‌گرای «هیئت تحریر الشام» بود؛ گروهی که زمانی در فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا قرار داشت.

در ماه نوامبر، الشرع به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهور سوریه از زمان استقلال این کشور در سال ۱۹۴۶، به واشنگتن سفر کرد. در جریان این سفر، سوریه اعلام کرد که به ائتلاف جهانی ضد داعش پیوسته است؛ ائتلافی متشکل از ۸۹ کشور که متعهد به مبارزه با این گروه هستند.

با وجود آنکه پیوستن به این ائتلاف نشان‌دهنده گامی به سوی هماهنگی بیشتر میان ارتش‌های سوریه و آمریکا است، نیروهای امنیتی سوریه به‌طور رسمی به «عملیات عزم راسخ» ، مأموریت نظامی تحت رهبری آمریکا علیه داعش در عراق و سوریه، نپیوسته‌اند. این در حالی است که ائتلاف سال‌هاست با نیروهای دموکراتیک سوریه در شمال‌شرق سوریه همکاری می‌کند.

آینده حضور نظامی آمریکا در سوریه

تعداد نیروهای آمریکایی مستقر در سوریه در طول سال‌ها دستخوش تغییر بوده است.

ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود تلاش کرد تمامی نیروهای آمریکا را از سوریه خارج کند، اما با مخالفت پنتاگون روبه‌رو شد؛ زیرا این اقدام به‌منزله رها کردن متحدان کرد آمریکا تلقی می‌شد و آنان را در برابر عملیات نظامی احتمالی ترکیه آسیب‌پذیر می‌کرد.

ترکیه، نیروهای دموکراتیک سوریه را به‌دلیل ارتباطشان با حزب کارگران کردستان یا پ.ک.ک که دهه‌هاست شورشی مسلحانه را در ترکیه پیش می‌برد — یک سازمان تروریستی می‌داند.

پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس به اسرائیل، تعداد نیروهای آمریکایی در سوریه به بیش از ۲ هزار نفر افزایش یافت؛ زیرا شبه‌نظامیان در سوریه، در واکنش به بمباران غزه توسط اسرائیل، منافع و نیروهای آمریکایی در منطقه را هدف قرار دادند.

از آن زمان، شمار نیروها بار دیگر به حدود ۹۰۰ نفر کاهش یافته، اما ترامپ هیچ نشانه‌ای مبنی بر برنامه‌ریزی برای خروج کامل نیروها در آینده نزدیک ارائه نکرده است.

پس از حمله روز شنبه، تام باراک، فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه، در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت:
«تعداد محدودی از نیروهای آمریکا همچنان در سوریه مستقر هستند، آن هم صرفاً برای آنکه کار شکست کامل داعش را به پایان برسانند.»

او افزود: «حضور آمریکا، شرکای محلی توانمند سوری را قادر می‌سازد تا در میدان با این تروریست‌ها بجنگند و اطمینان حاصل شود که نیروهای آمریکایی مجبور به ورود به جنگی پرهزینه و گسترده دیگر در خاورمیانه نشوند.»
باراک تأکید کرد: «ما تا زمانی که داعش به‌طور کامل نابود نشود، از این مأموریت عقب‌نشینی نخواهیم کرد.»

آسوشیتدپرس